O patologiach trapiących polskie środowisko akademickie co jakiś czas alarmują media. Nie da się ukryć, że plaga plagiatów jest faktem, plagiatofilia jest często nagradzana a plagiatofobia – karana . Wieloetatowość, i to na szczeblach rektorskich, dziekańskich, profesorskich, czyli najbardziej zasobnych finansowo – jest rozpowszechniona i zadaje kłam doniesieniom, że jest ona uwarunkowana słabymi zarobkami. Ci co zarabiają na 1 etatcie najwięcej są najbardziej wieloetatowi, a ci co najmniej zarabiają na 1 etacie – są najmniej etatowi, często cierpią tylko na tym 1 ubogim etacie.
Nieetyczna rekrutacja na etaty dla swoich, aby realizować chów wsobny i politykę prorodzinną – jest obowiązkowa i biada tym, którzy by temu obowiązkowi nie sprostali. Chodzi tu o zapewnienie sobie i swoim głodowych pensji (takie są na etatch akademickich, jak ciągle w mediach słyszymy) bo głodowanie chyba dodaje prestiżu zawodowego.
Można by tak wymieniać patologiczne atrybuty nauki polskiej, ale warto też spojrzeć na ‘uetycznienie’ środowiska akademickiego. Trzeba mieć na uwadze fakt, że nikt nieetyczny zgodnie z prawem na etacie akademickim nie może być zatrudniony, bo nieskazitelna postawa etyczna jest wymagana i normowana licznymi kodeksami etycznymi i zabezpieczana licznymi komisjami etycznymi.
Żeby nie być gołosłownym przytoczę wyszukane w internecie kodeksy etyczne tworzone na potęgę od lat:
AKADEMICKI KODEKS WARTOŚCI przyjęty na posiedzeniu Senatu Uniwersytetu Jagiellońskiego w dniu 25 czerwca 2003 r.
Dobra praktyka badań naukowych -(Zespół Etyki w Nauce przy Ministrze Nauki, 25 maj 2004)
Dobre obyczaje w nauce - Zbiór zasad i wytycznych pt. “Dobre obyczaje w nauce”.Trzecie wydanie – opracowanego przez Komitet Etyki w Nauce Polskiej Akademii Nauk -zbioru zasad i wytycznych pt. “Dobre obyczaje w nauce”.
Kodeks DOBRE PRAKTYKI W SZKOŁACH WYŻSZYCH opracowany przez Fundację Rektorów Polskich uchwalony przez Zgromadzenie Plenarne Konferencji Rektorów Akademickich Szkół Polskich 26 kwietnia 2007 r.
The Code Good Practices in Universities
Kodeks Etyki Studentów Prawa US Uniwersytetu Szczecińskiego
Kodeks Etyczny Wyższej Szkoły Handlowej w Radomiu
AKADEMICKI KODEKS ETYCZNY POLITECHNIKI ŚLĄSKIEJ
Akademicki Kodeks Etyczny AGH
PODSTAWY ETYCZNE FUNKCJONOWANIA SPOŁECZNOŚCI AKADEMII EKONOMICZNEJ IM. KAROLA ADAMIECKIEGO W KATOWICACH
AKADEMICKI KODEKS ETYCZNY Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki
Akademicki Kodeks Etyczny Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu
Na straży respektowania kodeksów i zasad etycznych stoją rozliczne komisje etyczne i to zarówno szczebla uczelnianego, jak i szczebli ogólnokrajowych:
Komitet Etyki w Nauce PAN
Komisja ds. Etyki – Konferencja Rektorów Zawodowych Szkół Polskich
Politechnika Wrocławska -Rektorska Komisja ds. Etyki
Politechnika Częstochowska – Rektorska Komisja ds. Etyki
Politechnika Warszawska – Senacka Komisja do spraw Etyki Zawodowej - http://www.etyka.pw.edu.pl/
Politechnika Krakowska – Senacka Komisja Etyki
Akademia Pedagogiki Specjalnej im. Marii Grzegorzewskiej- Komisja ds. Etyki Badań Naukowych
Wyższa Szkoła Ekonomiczno – Humanistyczna w Bielsku – Białej – Komisja ds. etyki zawodowej
WOJSKOWA AKADEMIA TECHNICZNA – Komisja ds. Kadr i Etyki Zawodowej
KOMISJA BIOETYCZNA UNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO
Komisja Etyki Medycznej PAU
Jak widać etyka krzewiona jest od poziomu studenckiego do szczeblu PANowskiego.
Czyli pełne zapewnienie etyczności środowiska ? Można pomyśleć, że nauka polska etyką stoi !
Mimo jednak tych rozlicznych kodeksów i komisji etycznych mamy to co na początku zostało napisane i wiele by można do tego dodać.
Wniosek jest jasny – koabitacja patologii i komisji/kodeksów etycznych jest po prostu wzorowa !
Co więcej można zauważyć, że tam gdzie najgłośniej o dobrych obyczajach, o komisjach, kodeksach, wymaganiach nieskazitelności etycznej -patologii najwięcej, a w każdym razie bardzo wiele.
Czyżby etyka generowała patologie ? Czy też komisje/kodeksy etyczne służą do ‘przykrywania’ patologii ?
Badania w tej materii są potrzebne, zarówno staatystyczne, jak i psycho-i socjologiczne.
Dokonując przeglądu etyczności środowiska zauważyłem pewne zmiany w okresie ostatnich 10 lat i nie do końca wiem jak je interpretować.
Odszukałem m.in. mój list do KOMISJI ds. ETYKI NAUCZYCIELI AKADEMICKICHUNIWERSYTETU JAGIELLOŃSKIEGO
ale okazuje się, że obecnie tej komisji jakoś nie widać w wykazie komisji uczelnianych. Nie wiadomo dlaczego ?
-
Czy też komisja poddała się bez walki, uznając swoją bezuzyteczność – nie dając sobie rady z patologią uczelnianą/ ze swoją własną (przez tyle już lat nie była w stanie nawet odpowiedzieć na moje pytania, nie mówiąc o nawiązaniu kontaktu etycznego) ?
Każde z tych pytań to temat na osobne artykuły, a pytań nasuwa się jeszcze więcej.
Od etyki – jej stanu, uwarunkowań, przeszłości, terażniejszości i przyszłości nie da się uciec.
Wystarczy poczytać akta SB i PZPR, aby mieć dowody na rolę tych organów w zakresie formowania ‘wysokich standardów etycznych’ środowiska akademickiego, zgodnych z pryncypiami systemu komunistycznego.
Niestety akta uczelniane nie pozwalają na poznanie w szczegółach symbiozy uczelnianej z PZPR i SB, ale wystarczają opinie anonimowych komisji, dyskwalifikujące jako nauczycieli akademickich – tych co nie byli w stanie sprostaś/nie mieli najmniejszej ochoty na sprostanie wymaganiom etycznym systemu komunistycznego.
Dowodzą one, że koabitacja – władze uczelni/SB/PZPR- w zakresie etycznym była ścisła i wydajna.
Nie skończyło się to bynajmniej z końcem PRL , lecz trwa do dnia dzisiejszego, o czym świadczy fakt aprobaty metod i skutków tej koabitacji, no i fakt odgrywania czołowej roli w tworzeniu kodeksów etycznych b. funkcjonariuszy PZPR - (przykład – Akademicki Kodeks Wartości UJ)
